Σουλιμαίικο γλέντι (25-7-1993)

Καλλικράτης - Ο Δήμος Δωρίου στο νέο Δήμο Οιχαλίας με έδρα τον Μελιγαλά

Βγήκε στην δημοσιότητα το σχέδιο Καλλικράτης. Η Μεσσηνία θα έχει 6 Δήμους οι οποίοι θα είναι σύμφωνα με την πρόταση Ραγκούση οι εξής:

1. Δήμος Καλαμάτας με έδρα την Καλαμάτα αποτελούμενος από τους δήμους α. Άριος β.Θουρίας και γ. Καλαμάτας, οι οποίοι καταργούνται.

2. Δήμος Μεσσήνης με έδρα τη Μεσσήνη αποτελούμενος από τους δήμους α. Αιπείας β.Ανδρούσας γ. Αριστομένους δ. Βουφράδων ε. Ιθώμης στ. Μεσσήνης ζ. Πεταλιδίου και την κοινότητα Τρικόρφου, οι οποίοι καταργούνται.

3. Δήμος Πύλου–Νέστορος με έδρα τη Πύλο αποτελούμενος από τους δήμους α. Κορώνης β. Μεθώνης γ. Παπαφλέσσα δ. Πύλου ε. Νέστορος και στ. Χιλιοχωρίων, οι οποίοικαταργούνται.

4. Δήμος Τριφυλίας με έδρα την Κυπαρισσία αποτελούμενος από τους δήμους α. Αετού β. Αυλώνος γ. Γαργαλιάνων δ. Κυπαρισσίας ε. Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας, οι οποίοι καταργούνται.

5. Δήμος Οιχαλίας με έδρα τον Μελιγαλά αποτελούμενος από τους δήμους α. Ανδανίας β. Αρφαρών γ. Δωρίου δ. Είρας ε. Μελιγαλά και στ. Οιχαλίας, οι οποίοι καταργούνται.

6. Δήμος Μεσσηνιακής Μάνης με έδρα την Καρδαμύλη αποτελούμενος από τους δήμους α. Αβίας και β. Λεύκτρου, οι οποίοι καταργούνται.

Ο δήμος Μεσσηνιακής Μάνης χαρακτηρίζεται ως ορεινός.

Χρυσοχώρι (Βλάκα)

Σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία, στους πρόποδες του βουνού «Μακελειό» και σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από το Δώριο, είναι χτισμένο το χωριό Χρυσοχώρι Τριφυλίας.

Κατά την παράδοση το παλιό χωριό ήταν χτισμένο στη θέση Λάκα-Σπαή, αλλά οι κατολισθήσεις υποχρέωσαν τους παλαιούς κατοίκους του να κατηφορίσουν και να χτίσουν το χωριό στη σημερινή τοποθεσία.

Το Χρυσοχώρι το βρίσκεις αν φύγεις από το Δώριο, περάσεις από τον Άι Γιώργη, στρίψεις μετά από 1,3 χιλιόμετρα περίπου αριστερά και προχωρήσεις ακόμη 2,5 χιλιόμετρα περίπου. Εναλλακτική διαδρομή όμως υπάρχει και από το Ψάρι.

Το Χρυσοχώρι είναι ένα από τα Αρβανιτοχώρια της Τριφυλίας που χτίστηκε γύρω στα 1350-1430 από Αλβανόφωνους Χριστιανούς της Ηπείρου.

Είναι ένα μικρό χωριό πνιγμένο στο πράσινο των γύρω ελαιώνων. Ένας μικρός χείμαρρος ο Πλέσιος που το διασχίζει, το χωρίζει σε δύο μαχαλάδες. Τους δύο μαχαλάδες ενώνει ένα παλαιό γεφύρι.

Τα σπίτια του είναι χτισμένα με ασπρόπετρες σαν μάρμαρο και σκεπασμένα με κεραμοσκεπή. Η άριστη κατάσταση στην οποία βρίσκονται, παρά την ηλικία τους, δείχνει ότι αυτοί που ασχολήθηκαν με την κατασκευή τους γνώριζαν πολύ καλά την τέχνη.

Το παλιό όνομά του ήταν «Βλάκα». Δεν είχε όμως καμία σχέση με την ομώνυμη ελληνική λέξη. Η ονομασία Βλάκα προέρχεται από την Αρβανίτικη λέξη «Βλιάκε» που σημαίνει υγρασία της γης.

Ο Γερμανός γλωσσολόγος Max Vasmer στο βιβλίο του «Οι Σλάβοι στην Ελλάδα» αναφέρει το χωριό και θεωρεί την προέλευσή του Σλάβικη. Ο ιστορικός Κ. Σάθας (Μνημεία Ελληνικής ιστορίας) αναφέρει ότι το χωριό Βλάκα Τριφυλίας είναι μεταξύ εκείνων που διατήρησαν το όνομα των ιδιοκτητών του.

Με το Β. Διάταγμα της 19ης Ιανουαρίου 1907 (Φ.Ε.Κ. 16) μετονομάστηκε σε Χρυσοχώριον και συστήθηκε σε κοινότητα με Διάταγμα της 31-8-1912. Το έτος 1998 αποτέλεσε Δημοτικό Διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Δωρίου ως 31-12-2010 (ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ). Από 1-1-2011 αποτελεί κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Δωρίου του νεοσύστατου Δήμου Οιχαλίας (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ).

Στις διάφορες απογραφές εμφανίζει τον εξής αριθμό κατοίκων: Έτος 1689 κάτ. 50, 1700 κάτ. 93, 1830 κάτ. 390, 1889 κάτ. 367, 1896 κάτ. 375, 1907 κάτ. 428, 1920 κάτ. 472, 1928 κάτ. 497, 1940 κάτ. 506, 1951 κάτ.588, 1961 κάτ. 358, 1971 κάτ. 257, 1981 κάτ. 203, 2001 κάτ. 302, 2011 κάτ. 251.

Ανάμεσα σε παλιά αρχοντικά και κήπους στολισμένους με λουλούδια περνάει ο κεντρικός δρόμος που ανεβαίνει στα χωριά Χαλκιά, Κούβελα και καταλήγει ως τις όχθες του ποταμού Νέδα.

Ο δρόμος από το Χρυσοχώρι μέχρι το Κούβελα φτιάχτηκε με άσφαλτο με πρωτοβουλία του Αρχηγού Γ.Ε.Ε.Θ.Α. στρατηγού Ιωάννη Ντάβου, από τη Μ.Ο.Μ.Α. το έτος 1977.

Η περιοχή του Χρυσοχωρίου είναι εύφορη, σκεπασμένη με ελιές, αμπέλια, ήρεμο τοπίο με κατάφυτες πλαγιές, ράχες, λόφους με κάθε λογής οπωροφόρα δέντρα που έτσι το χωριό γίνεται πιο όμορφο.
Είναι παραγωγικό μέρος, είχε δε δύο ελαιοπιεστήρια σύγχρονα, εκ των οποίων έχει μείνει το ένα, όχι μόνο για την εξυπηρέτηση των κατοίκων του αλλά και των άλλων γειτονικών χωριών.

Οι ασχολίες των κατοίκων είναι σχεδόν αποκλειστικά αγροτικές και κτηνοτροφικές, όπως στα περισσότερα χωριά.

Η προσφορά του χωριού στους εθνικούς αγώνες υπήρξε αξιόλογη και οι Χρυσοχωραίοι έπραξαν το καθήκον και το χρέος τους προς την πατρίδα. Κατά την επανάσταση του 1821 πολλοί από τους κατοίκους του αγωνίστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας.

Ο Αναγνώστης Τσοχαντάρης, ο οποίος έφτασε στο βαθμό του Υποχιλίαρχου, στις 24 Μαρτίου του 1821 έφερε από τον Κολοκοτρώνη επιστολή στους Ντρέδες στο Κεφαλάρι του Σουλιμά (σημερινό Άι Γιώργη), που τους προέτρεπε να σκοτώσουν τους Τούρκους της Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας) και να του απαντήσουν για το αποτέλεσμα.

Ο Αναγνώστης Καλατζάκος, ο οποίος ήταν και ο πρώτος Δήμαρχος Δωρίου, το 1836 έφτασε στο βαθμό του Υποχιλίαρχου.

Το χωριό υδρεύεται από την πηγή της Καρασιάφκας, την πηγή της Παναγίας και από την πηγή στο Πολυγένι.

Oι κάτοικοι του χωριού είναι απλοί, εργατικοί, τίμιοι, φιλόξενοι και τηρούν τις παραδόσεις και τα ήθη και έθιμα του τόπου μας.

Σημ: Οι πληροφορίες είναι από το Λεωνίδα Γ. Θεοχάρη και το βιβλίο του Σωτηρίου Αρ. Παπαδόπουλου «ΚΟΥΒΕΛΑ – Ιστορικά».

Αμφιθέα (Κλέσουρα)

Το Κλέσουρα ή Αμφιθέα όπως λέγεται σήμερα, είναι χτισμένο στους πρόποδες του βουνού «Αι Λιας» σε υψόμετρο 476 μέτρων, απέναντι από τη δυτική πλευρά του βουνού «Κριοντέρι» και βλέπει την πεδιάδα της Κοπρινίτσας και του Δωρίου.

Η θέση δικαιώνει την ονομασία του χωριού, γιατί είναι η μοναδική διάβαση ανάμεσα στο πέρασμα των δύο βουνών που κλείνει τον ορεινό όγκο για τις περιοχές του Γκλιάτα και της Άνω Μεσσηνίας.

Το Κλέσουρα έχει ωραία θέα, ήπιο κλίμα και απέχει 2,9 χλμ. από το Δώριο. Έχει πολλά νερά και εύφορα χωράφια, περιβόλια, ελιές και αμπέλια.

Ανατολικά, επιβλητικό το βουνό του Αι Λια ντυμένο στο πράσινο από θάμνους και σφελάχτρια (2η φωτ. ο Αι Λιας).
Η πρώτη του ονομασία ήταν «Κλεισωρία» δηλ. Κλεισούρα που σημαίνει στενή δίοδος ανάμεσα στα βουνά, οχυρή τοποθεσία.
Το Κλέσουρα έχει μεγάλη ιστορία όπως και τα άλλα Σουλιμοχώρια. Πρέπει να χτίστηκε στα τέλη του 14ου αιώνα με αρχές 15ου αιώνα με την εγκατάσταση εποίκων Αρβανιτών, των ονομαστών Ντρέδων. Φαίνεται όμως πως χτίστηκε μετά το Σουλιμά, πριν όμως από τα άλλα Σουλιμοχώρια.
Στις διάφορες απογραφές εμφανίζει τον εξής αριθμό κατοίκων: 
Έτος 1689 κάτ. 130, έτος 1700 κάτ. 73, έτος 1879 κάτ. 426, έτος 1889 κάτ. 484, έτος 1896 κάτ. 512, έτος 1907 κάτ. 517, έτος 1920 κάτ. 487, έτος 1928 κάτ. 539, έτος 1940 κάτ. 564, έτος 1951 κάτ. 497, έτος 1961 κάτ. 363. Άνω κ΄ Κάτω Αμφιθέα: έτος 1971 κάτ. 218, έτος 1981 κάτ. 129, έτος 1991 κάτ. 109, έτος 2001 κάτ. 112, έτος 2011 κάτ. 7 κ΄ Κάτω Αμφιθέα 64 κάτ.
Προτού ακόμα εγκατασταθούν στο Κλέσουρα οι Αλβανόφωνοι πληθυσμοί πρέπει οπωσδήποτε να υπήρχαν παλαιότεροι βυζαντινοί οικισμοί στην περιοχή του χωριού και το γεγονός αυτό μαρτυρείται από την ύπαρξη πολλών μεσαιωνικών ερειπίων.

Έτσι στη «Μούσγα Βόγλια» βρέθηκαν ερείπια βυζαντινού οικισμού και υπόγειο σύστημα μεταφοράς νερού από την ομώνυμη βρύση και δεξαμενή στον οικισμό.

Στη θέση αυτή έχουν βρεθεί κατά καιρούς βυζαντινά νομίσματα από τους ιδιοκτήτες των εκεί γύρω χωραφιών. Άφθονα επίσης μεσαιωνικά ερείπια βρίσκονται στο «Λουτρό» και στην «Κεραμίδεζα».
Η εγκατάσταση στη σημερινή του θέση κατά την παράδοση έγινε λίγα χρόνια προ της επανάστασης του 1821. Η αρχική του θέση πρέπει να ήταν το «Λουτρό».

Για την περίοδο της Τουρκοκρατίας δεν υπάρχουν γραφτές ιστορικές μαρτυρίες για το χωριό.

Μαζί με τα άλλα Σουλιμοχώρια αποτελούν διοικητικά το τέταρτο (κόλι) τμήμα της επαρχίας Αρκαδιάς.
Το 1965 ο σεισμός συντάραξε την Τριφυλία και προξένησε μεγάλες καταστροφές στο Κλέσουρα. Έτσι το 1973 οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού κατέβηκαν 1700 μέτρα περίπου πιο κάτω και κοντά στο Δώριο στον κάμπο έχτισαν τα νέα σπίτια τους.

Σιγά - σιγά κατέβηκαν και άλλοι, των οποίων το κράτος έχτισε προκατασκευασμένα σπίτια, ενώ άλλοι έφυγαν για την Αθήνα.Έτσι δημιουργήθηκε ο νέος οικισμός, η Κάτω Αμφιθέα, που βρίσκεται ένα περίπου χιλιόμετρο από το Δώριο.

Σήμερα δεν υπάρχει πλέον ζωή στο χωριό διότι το εγκατέλειψαν όλοι. Ακόμα όμως στέκουν όρθια τα σπίτια τους, όπως και η εκκλησία του Αγίου Βασιλείου (4η φωτ.).

Τα περισσότερα είναι φτιαγμένα με τον παραδοσιακό τρόπο αρχιτεκτονικής και τα λιγότερα είναι χτισμένα πίσω από το 1700. Αρχοντικά χτισμένα με πολύ μεράκι από πελεκητές πέτρες, ανώγεια με θολογύριστες σκάλες, ψηλές πέτρινες αυλόμαντρες με καμπυλόγραμμες εξώπορτες, αλλά χορταριασμένες αυλές στέκουν ακόμα όρθια και σιωπούν. Θυμούνται τις χαμένες φωνές και τους πεθαμένους χορούς και τραγούδια.
Διασχίζοντας τα έρημα σοκάκια του χωριού, σφίγγεται η καρδιά από πόνο για την ερημιά και την εγκατάλειψη, αλλά δε χορταίνεις να απολαμβάνεις την ομορφιά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού στον αμφιθεατρικό χώρο του.
Οι κάτοικοι του Κλέσουρα ήταν πολύ φιλόξενοι, φιλότιμοι, περιποιητικοί και γλυκόλογοι. Ήταν σωστοί γλετζέδες. Όλα τα τραγούδια, ήταν ψυχικές εκδηλώσεις του κάθε τραγουδιστή. Τη Λαμπρή, στην αγάπη, χόρευαν όλοι Μπρεσίλια που είναι χορός άγνωστος στα άλλα Αρβανιτοχώρια.

Ο χορός αυτός είναι πατροπαράδοτος, Ηπειρώτικου ρυθμού, που μαρτυρεί την καταγωγή των κατοίκων που το χόρευαν. Είναι χορός πρωτότυπος, δύσκολος και αντοχής και ονομάστηκε Μπρεσίλια από το μπρες (ζουνάρι) που πιανόντουσαν οι χορευτές.
Το Κλέσουρα κατά την επανάσταση του 1821 έδωσε λαμπρά παλικάρια και άξιους πολεμιστές, όπως το Δήμο Τότση (διετέλεσε Δήμαρχος Δωρίου), Γιώργο Μεγάλη κ.ά. Αλλά και στους μετέπειτα πολέμους αυτό το χωριό είχε πολλά θύματα.
Με το Β.Δ. της 11-11-1959 (Φ.Ε.Κ. 16/1960) μετονομάστηκε σε Αμφιθέα. Διοικητικά υπάγεται στην Τοπική Κοινότητα Δωρίου.

Πηγές: α) Λεωνίδας Γ. Θεοχάρης, β) τα στοιχεία των απογραφών είναι από τον  Χρήστο Α. Τάκη «Η ιστορία της περιοχής μας».

Ευχαριστώ τον Βασίλη Δαλιάνη, κάτοικο του παλιού και τώρα νέου Κλέσουρα (Αμφιθέα), για τη διάθεση των φωτογραφιών. Το βίντεο παρουσίαση είναι επιμέλεια του anodorio.blogspot.gr

Ψάρι

Το Ψάρι είναι ένα από τα περίφημα Σουλιμοχώρια ή Αρβανιτοχώρια της ορεινής Τριφυλίας που πρωτοκατοικήθηκαν από τους περίφημους Ντρέδες, απογόνους των πανάρχαιων Ιλλυριών Ελλήνων της Ηπείρου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 220 μ. με ωραία θέα και ήπιο κλίμα και απέχει 5 περίπου χιλιόμετρα από το Δώριο. Η αρχική του θέση ήταν στο "Άνω Ψάρι", που στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και οι κάτοικοί του κατέβηκαν 4 χιλιόμετρα πιο κάτω στα πεδινά και δημιούργησαν το ''Κάτω Ψάρι".

Κατά τον ιστορικό Κ. Σάθα (Μνημεία Ελληνικής ιστορίας) το χωριό Ψάρι, είναι από εκείνα τα οποία φέρουν το όνομα του Έλληνα ιδιοκτήτη τους.

Ο δρόμος, ίσιος, διασχίζει το χωριό. Δεξιά και αριστερά τα όμορφα δίπατα πέτρινα σπίτια με κήπους και λουλούδια. Στο πάνω μέρος η πλατεία του χωριού. Γύρω τα μαγαζιά, δύο καφενεία, δύο παντοπωλεία και ένα κρεοπωλείο - ταβέρνα. Στο δυτικό μέρος της πλατείας το ηρώο των πεσόντων, μεγαλόπρεπο και επιβλητικό.
Στη μαρμάρινη πλάκα η γυναίκα και μπροστά της αρχαίοι πολεμιστές, αγωνιστές του ’21 και του ’40. Στο κάτω μέρος η επιγραφή που λέει: «το ακατάβλητον Ελληνικόν μαχητικόν πνεύμα ανά την διαδρομή της ενδόξου ιστορίας της Ελλάδας».
Στα δεξιά η προτομή του οπλαρχηγού, αγωνιστή στρατηγού και αγνού πατριώτη Γιαννάκη Γκρίτζαλη που μαζί με τον πεθερό του Μητροπέτροβα, τον Αναστάσιο Τζαμαλή και άλλους ηγήθηκε στη Μεσσηνιακή επανάσταση.
Στην κεντρική πλατεία του χωριού είναι η εκκλησία της Αγίας Τριάδας (2η φωτ.) με τον πέτρινο καμπαναριό της. Άλλες εκκλησίες είναι: η Αγία Σωτήρα στο Κάτω μέρη, η Παναγία, ο Άγιος Νικόλαος στο Κολιότσι, ο Άγιος Νικόλαος Πετζιού, ο Άγιος Αθανάσιος, η Αγία Θεοδώρα που είναι και το νεκροταφείο του χωριού, ο Άγιος Ηλίας και η καινούργια εκκλησία στο Μετσίκι της Αγίας Άννας.
Το Κολιότσι (Άγιος Νικόλαος) είναι μικρός συνοικισμός του Ψαρίου. Είχε 30 οικογένειες. Από εκεί καταγόταν ο πρωθυπουργός της στρατιωτικής κυβέρνησης Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος, ο οποίος πέθανε το 2000. Στο Κολιότσι, πριν από το 1940, λειτουργούσε μονοθέσιο Δημοτικό σχολείο με 60 - 70 μαθητές. Το σύνολο των μαθητών κατά το 1940 με 1942 έφταναν τους 400, ίσως και περισσότερους.
Από το Ψάρι καταγόταν και ο επί σειρά ετών πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γιάννης Χαραλαμπόπουλος.
Οι Ψαραίοι βέβαια δεν ήταν πρώτοι μόνο στον πόλεμο. Μεγάλη σημασία έδιναν και στα γράμματα. Στο Ψάρι λειτούργησε ένα από τα πρώτα δημόσια σχολεία στην ελεύθερη Ελλάδα. Στο Ψάρι με το από 31 Ιουλίου 1892 Βασιλικό Δ/γμα συστάθηκε σχολείο θηλέων για τα χωριά Ψάρι, Κλέσουρα και Χρυσοχώρι του Δήμου Ηλέκτρας (Φ.Ε.Κ. αριθ. φύλλου 263, 4 Αυγούστου 1892). Επίσης λειτούργησε και Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο) για αρκετά χρόνια.
Στη συνέχεια, στις απογραφές του Ελληνικού κράτους έχουμε: 1844 κατ. 840, 1861 κατ. 855, 1876 κατ. 1443, 1879 κατ. 1223, 1889 κατ. 1280, 1896 κατ. 1443, 1907 κατ. 1706, 1920 κατ. 1712, 1928 κατ. 1882, 1940 κατ. 1825 (Ψάρι 1541, Άνω Ψάρι 73, Κάτω Μέρη 104, Άγιος Νικόλαος 107), 1951 κατ. 1459 (Ψάρι 1297, Κάτω Μέρη 103, Άγιος Νικόλαος 59), 1961 κατ. 994 (Ψάρι 881, Κάτω Μέρη 82, Άγιος Νικόλαος 31), 1971 κατ. 683 (Ψάρι 622, Κάτω Μέρη 37, Άγιος Νικόλαος 24), 1981 κατοίκους 812 (Ψάρι 743, Κάτω Μέρη 39, Άγιος Νικόλαος 30), 1991 κατοίκους 539 (Ψάρι 457, Κάτω Μέρη 12, Άγιος Νικόλαος 70), 2001 κατ. 615 (Ψάρι 602, Άγιος Νικόλαος 13), 2011 κατ. 502 (Ψάρι 465, Άγιος Νικόλαος 13, Κάτω Μέρη 24).
Το 1836 (Φ.Ε.Κ. 80/28-12-1836) το Ψάρι, η Δημάντρα, το Σύρτζι (Σύρριζο), το Κλέσουρα (Αμφιθέα) και το Κατσούρα (Άνω Βασιλικό) ανήκουν στον Δήμο Ηλεκτρίδος, που δημιουργήθηκε με έδρα το Ψάρι.
Πρώτος δήμαρχος ήταν ο αγωνιστής του 1821, αξιωματικός Αντώνης Συρράκος. Το 1840 (Φ.Ε.Κ. 22/18-12-1840) καταργείται ο Δήμος Ηλεκτρίδος και το Ψάρι, που ήταν η έδρα του, υπάγεται στον Δήμο Δωρίου με έδρα το Σουλιμά. Το 1906 η έδρα του Δήμου Δωρίου μεταφέρθηκε από το Σουλιμά στο Ψάρι.
Το 1912 με Β.Δ/γμα καταργούνται οι δήμοι και τα περισσότερα χωριά δημιουργούν τις δικές τους κοινότητες. Στο Ψάρι δημιουργείται η Κοινότητα Ψαρίου που λειτουργούσε μέχρι το 1998, οπότε με τη συνένωση των δήμων και κοινοτήτων το Ψάρι προσαρτήθηκε στο νέο Δήμο Δωρίου, ως 31-12-2010 (ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ). Από 1-1-2011 αποτελεί κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Δωρίου του νεοσύστατου Δήμου Οιχαλίας (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ).
Στον οικισμό Κάτω Μέρη σύμφωνα με την παράδοση υπήρχε κάποτε μεγάλο κεφαλοχώρι. Εκεί υπάρχουν τέσσερις ερειπωμένες βυζαντινές εκκλησίες και αρκετοί τάφοι.
Φεύγοντας για το Άνω Ψάρι και τα χωριά της «Άνω Τριφυλίας», περνάς από το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Άννας που είχε χτίσει με δικά του έξοδα ο αείμνηστος Ψαραίος λαογράφος, ποιητής και λογοτέχνης Γεώργιος Παπαγεωργίου (1919-1995) και το είχε αφιερώσει στη γυναίκα του Άννα.
Νότια της εκκλησίας της Αγίας Άννας, κατεβαίνοντας τον στρωμένο δρόμο με στουρναρόχωμα και σε απόσταση 800 μέτρων περίπου, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος «Μετσίκι». Εδώ βρέθηκαν δύο θολωτοί τάφοι Μυκηναϊκής εποχής, ήταν όμως συλημένοι.
Ο πρώτος τάφος είναι τοπικό δείγμα Ηπειρωτικού θολωτού τάφου της πρώιμης υστεροελλαδικής εποχής. Ο δρόμος μήκους 11 μέτρων είναι επενδεδυμένος με διπλή ξερολιθιά. Όλος ο τάφος καλυπτόταν από τύμβο επενδεδυμένο με πέτρες μέχρι το ύψος του άνω φλοιού του. Λίγα αγγεία και μικροευρήματα που βρέθηκαν στο εσωτερικό του δείχνουν το άλλοτε πλούσιο περιεχόμενο του μνημείου.
Η περιοχή αυτή, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, κατοικείτο από την ύστερη εποχή του χαλκού.
Τα ήθη των κατοίκων είναι αγνά και αυστηρά και τα αναφερόμενα στα θρησκευτικά, πνευματικά, οικογενειακά και κοινωνικά έθιμα έχουν αποκλειστικά εθνικό χαρακτήρα.
Τα πανηγύρια, οι γάμοι, οι χοροί, οι ενδυμασίες, οι παροιμίες και τα παντός είδους τραγούδια τους: δημοτικά, του χορού, της τάβλας, της ξενιτιάς, τα κλέφτικα, του γάμου, της αγάπης, της στάνης και τα μοιρολόγια ακόμη που τους συνδέουν με την ιστορία, τις παραδόσεις, είναι ίδια με των γειτονικών χωριών.
Οι κάτοικοι του Ψαρίου ασχολούνταν ανέκαθεν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η κτηνοτροφία κατά βάση έθρεψε γενεές ανθρώπων ανά τους αιώνες στην περιοχή αυτή αλλά των γύρω περιοχών. Σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει πάρα πολύ και έτσι τα υφιστάμενα προβλήματα της γεωργίας αλλά και της κτηνοτροφίας, οδηγούν τους νέους μακριά της περιοχής και η ύπαιθρος να ερημώνει. Έτσι βλέπουμε μεγάλες εγκαταλελειμμένες εκτάσεις και απροθυμία νέων ανθρώπων να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία), παρά τα ευνοϊκά κίνητρα που παρέχονται κατά καιρούς από την πολιτεία.
Στο Ψάρι και γενικά στη γύρω περιοχή τα κυριότερα γεωργικά προϊόντα ανέκαθεν ήταν το καλαμπόκι, το κριθάρι, η βρώμη, η φακή, το κρασί και το λάδι. Το σιτάρι ήταν κατά βάση η κύρια τροφή για τον άνθρωπο.
Γενικά οι κάτοικοι του Ψαρίου σκέφτονται, συναισθάνονται και εκφράζονται ως απλοί και γνήσιοι πατριώτες, οι δε εκδηλώσεις και ενέργειες του λαϊκού τους πολιτισμού συνδέονται με την εθνική και θρησκευτική τους ζωή.

Σημ: Τις πληροφορίες έδωσε ο Λεωνίδας Γ. Θεοχάρης

Δραστηριότητες των Ελλήνων - Σουλιμαίων στην Αργεντινή

Περίπου 20.000 ομογενείς ζούνε σήμερα στην Αργεντινή, μία χώρα της Λατινικής Αμερικής όπου οι κάτοικοί της χαρακτηρίζονται για τα έντονα φιλελληνικά τους αισθήματα. Οι ομογενείς μας, οργανωμένοι σε επτά μεγάλες ελληνικές κοινότητες, (οι τρεις στο Μπουένος Άϊρες) με τη στήριξη και της ελληνορθόδοξης εκκλησίας, καταβάλλουν κάθε προσπάθεια να διατηρήσουν ζωντανή την ανάμνηση των γονιών και των παππούδων τους, που μιλούσαν «Ελληνικά» και δεν έχαναν ευκαιρία να αναφέρονται με λαχτάρα, συγκίνηση και νοσταλγία στην μακρινή πατρίδα πέρα από τις θάλασσες.

Υπάρχουν επίσης και άλλες μικρότερες κοινότητες, όπως και πολλοί ομογενείς διεσπαρμένοι στις απομακρυσμένες επαρχίες της μεγάλης αυτής χώρας. Παρ’ όλα αυτά, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, οι ομογενείς διατηρούν έντονη τη συνείδηση της καταγωγής τους, αν και στην πλειονότητά τους δεν ομιλούν την ελληνική γλώσσα.

Στις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικοπολιτικές συγκυρίες που έχει περάσει η χώρα τους δύο τελευταίους αιώνες, οι ομογενείς εξακολουθούν και σήμερα να συσπειρώνονται γύρω από τις κοινότητές τους και την ελληνορθόδοξη εκκλησία, να διατηρούν τα ελληνικά έθιμα και παραδόσεις.

Στο Buenos Aires έχει έδρα η Ορθόδοξη Εκκλησία του Buenos Aires και Νοτίου Αμερικής και τις εξής εκκλησίες: η Κοίμηση της Θεοτόκου, ο Άγιος Νικόλαος, οι Άγιοι Ταξιάρχες και ο Άγιος Κωνσταντίνος κ΄ Αγία Ελένη. Υπάρχουν και άλλες εκκλησίες στην υπόλοιπη Αργεντινή, που στερούνται ιερωμένων...

Οι Έλληνες μετανάστες άρχισαν να φθάνουν στην Αργεντινή σε μικρές ομάδες μετά από το 1870, μια περίοδο που η χώρα κατέβαλε προσπάθειες να ελκύσει εργατικά χέρια. Οι περισσότεροι έφτασαν σαν μέλη πληρωμάτων καραβιών, ενώ άλλοι έφθαναν εφοδιασμένοι με συμβόλαια εργασίας.Οι περισσότεροι Έλληνες έφθασαν στη χώρα κατά την περίοδο 1890-1954 σε τρία ρεύματα.Υπολογίζεται ότι το 1970 υπήρχαν στην Αργεντινή περίπου 40.000 Έλληνες, ενώ σήμερα ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι φθάνει στις 20.000. Πηγές της Ελληνορθόδοξης εκκλησίας τον ανεβάζουν σε 60.000, συμπεριλαμβάνοντας και πολίτες με πιο μακρινή ελληνική καταγωγή (3ης, 4ης, 5ης γενιάς).

Στην Αργεντινή, η ελληνική εκπαίδευση είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη, ή το λιγότερο βρίσκεται σε δραματική κατάσταση, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Μέσω των κοινοτήτων οι Έλληνες μαθαίνουν την Ελληνική γλώσσα, παραδοσιακούς χορούς, θέατρο και τηρούν τα έθιμα και τις παραδόσεις.
Το βίντεο που μας στέλνει η Ευγενία Γκιώνη κόρη του αειμνήστου Δημητρίου Γκιώνη από το Σουλιμά, είναι ένα μικρό απόσπασμα από μια θεατρική παράσταση με τίτλο «Ο ΚΗΦΙΣΟΦΩΝ» που παίχτηκε το έτος 2003 στην Ελληνική Κοινότητα «Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ» και στο οποίο συμμετέχει σε ένα ρόλο και η ίδια. Το διοργάνωσε ο Γιάννης Χιωτάκης, ο οποίος έπαιξε πολλά έργα σε διάφορες κοινότητες στην Αργεντινή και από τη στιγμή που έφυγε από τη ζωή δεν υπάρχει άλλος να συνεχίσει το θέατρο.

Άνω Ψάρι

Το Άνω Ψάρι είναι ένα από τα Σουλιμοχώρια της Τριφυλίας του νομού Μεσσηνίας. Η ιστορία του αρχίζει από πολύ παλιά, αριθμεί αιώνες.

Είναι χτισμένο πάνω σε ένα πολύ εκτεταμένο οροπέδιο, ίσιο και ομαλό, που το ζώνουν χαμηλά βουνά - θαμνοσκέπαστα ως και δασωμένα. Το οροπέδιο αυτό θα μπορούσε να χωρέσει αρκετά σπίτια και να στεγάσει πολλές οικογένειες. Οι βρύσες με το άφθονο νερό δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση κατοίκων. Από την άλλη, οι εύκολες στην καλλιέργεια πλαγιές και ο κάμπος με τα άφθονα νερά δημιουργούσαν προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.

Το Άνω Ψάρι από απόσταση φάνταζε σαν κάστρο. Τα σπίτια του πύργοι Μανιάτικοι, απολιθωμένοι βιγλάτορες σ’ ένα χρέος που ξεπληρώθηκε πριν χρόνια.

Η πρώτη εγκατάσταση των κατοίκων του έγινε το 1630. Σύμφωνα με την παράδοση οι πρώτοι κάτοικοι στο Άνω Ψάρι ήσαν οι οικογένειες των Κονταίων από το Σουλιμά και των Σγουραίων από την Ήπειρο. Γύρω στα 1660 εγκαταστάθηκε ο Αναγνώστης (Αλέξης Ντάρας από το Ζαϊμόγλι (Δροσιά Πυλίας), όπου είχε καταφύγει από το Ντάρα Μαντινείας κυνηγημένος από τους Τούρκους. Μετά ήρθαν οι Καραίοι και οι Ντουλιμαναίοι από τις Καρυές Μεγαλόπολης. Αυτές ήταν οι πρώτες οικογένειες που ίδρυσαν το χωριό και αργότερα σε αυτές τις οικογένειες προσκολλήθηκαν κι άλλες από άλλα μέρη της Ελλάδας.

Για την ονομασία «Ψάρι» κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα από που προήλθε. Κατά τον ιστορικό Κ. Σάθα (μνημεία της Ελληνικής ιστορίας) το χωριό Ψάρι είναι από εκείνα τα οποία φέρνουν το όνομα του Έλληνα ιδιοκτήτη τους. Ίσως όμως προέρχεται από το αρχαίο Οψάριον που σημαίνει σκληρός τόπος.

Το Άνω Ψάρι είναι γνωστό από την ιστορία, αφού από εδώ καταγόταν ο αγωνιστής στρατηγός και αγνός πατριώτης Γιαννάκης Γκρίτζαλης, (2η φωτ. και 3η φωτ. το σπίτι του) που μαζί με τον πεθερό του τον Μητροπέτροβα από τη Γαράτζα (Άνω Μέλπεια), ονομαστό κλεφτοκαπετάνιο και συμπολεμιστή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, τον Αναστάσιο Τζαμαλή από την Ασλάναγα (Άρι Μεσσηνίας) και άλλους, στα 1834, ηγήθηκε της αποτυχημένης «Μεσσηνιακής Επανάστασης» όπως την ονόμασαν, κατά της Βαυαροκρατίας. Μετά την αποτυχία αυτής της εξέγερσης ο Γκρίτζαλης συνελήφθη και οδηγήθηκε στην Κυπαρισσία. Ύστερα από συνοπτική διαδικασία καταδικάστηκε σε θάνατο από το στρατοδικείο και εκτελέστηκε σχεδόν αμέσως κι ας του είχε στο μεταξύ δοθεί «χάρη».

Από εδώ ξεκίνησε γύρω στα 1730, στην προεπαναστατική περίοδο, ο Μάρκος Ντάρας, ο οποίος είχε γίνει ο φόβος και ο τρόμος των Τούρκων σε όλο το Μοριά. Σε ηλικία 20 ετών έχοντας μαζί του 80-100 παλικάρια Ντρέδες, άρχισε τολμηρές και ριψοκίνδυνες επιχειρήσεις κατά των Τούρκων και των Αλβανών. Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κλεφταρματολούς της Πελοποννήσου και ίσως όλων των κλεφταρματολών της Τουρκοκρατίας και ήταν αναγνωρισμένος γενικός αρχηγός τους κατά την εποχή της δράσης του.

Από το Άνω Ψάρι καταγόταν ο κλεφταρματολός και καπετάνιος κατά τους αγώνες του 1821 σε διάφορες μάχες Γεώργιος Συρράκος. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης τον εκτιμούσε για την παλικαριά του.

Η προσφορά των κατοίκων του Άνω Ψάρι στους εθνικούς αγώνες υπήρξε αξιόλογη και οι Ψαραίοι έπραξαν πάντοτε το καθήκον και το χρέος τους για την πατρίδα.

Στο Ψάρι στις 24 Απριλίου του 1827 οι Ντρέδες έδειξαν μεγάλη γενναιότητα και αυτοθυσία και πολέμησαν τον Ασλάν Μπέη, αντιστράτηγο του Ιμπραήμ Πασά. Στη μάχη αυτή πολέμησαν ακόμη και οι γυναίκες του χωριού αλλά και από τα γύρω χωριά.

Στην Ενετική απογραφή το 1689 αναφέρεται ως Απάνω Ψάρι με 57 κατοίκους και στο Κάτω Ψάρι 18 κατοίκους. Στην επόμενη Ενετική απογραφή του 1700, δε γνωρίζουμε πόσοι ακριβώς έμειναν στο Άνω Ψάρι γιατί αναφέρονται μαζί οι κάτοικοι των δύο οικισμών, με το χαρακτηρισμό «Ψάρια» και 120 κάτοικοι.

Προς το τέλος του 19ου αιώνα άρχισαν να κατεβαίνουν πιο χαμηλά, εκεί που παλιά είχαν τα χειμαδιά, και εγκαταστάθηκαν με αποτέλεσμα σήμερα το Άνω Ψάρι να είναι ακατοίκητο. Μέσα στο χωριό φαντάσματα τα νεκρωμένα σπίτια που θύμιζαν Αρκαδινούς μαστόρους οι καλοπελεκημένες πέτρες. Άλλα γερά κλειστά, άλλα μισογκρεμισμένα, χωρίς νοικοκύρηδες. Αντέχει όμως ακόμη ο Άι Δημήτρης (4η φωτ.) και είναι προς τιμήν των φευγάτων Ψαραίων, που τον κρατούν σε καλή κατάσταση, για να τους φέρνει, που και που, στο Άνω Ψάρι , έτσι να θυμούνται και να μνημονεύουν τους άξιους προγόνους τους. Η ωραία εκκλησία είναι ένα έργο μαστοριάς και αγάπης, του Άι Δημήτρη στο «χωριό», όπως λένε στο Άνω Ψάρι οι Κάτω Ψαραίοι που το νιώθουν ακόμη ρίζα τους. Η καμπάνα του Άι Δημήτρη ήταν δώρο του βασιλιά Όθωνα, που σημαίνει ότι εκείνος δεν είχε τίποτα με τον Γκρίτζαλη, αλλά οι Βαυαροί του.

Στην άκρη του χωριού προς τα Βορειοανατολικά που η βρύση με τα τρία μεγάλα κανάλια της έβγαζε άφθονο και κρύο νερό, που μπορούσε να εξυπηρετήσει χιλιάδες κατοίκους.

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια προσπάθεια να ενημερωθεί ο κόσμος και να αποκατασταθεί η μνήμη εκείνων που συμμετείχαν στην αποτυχημένη εξέγερση του 1834. Γίνεται λειτουργία στον Άι Δημήτρη στο Άνω Ψάρι και κατόπιν εξέχουσες προσωπικότητες των γραμμάτων εκφωνούν λόγους αναλύοντας τα γεγονότα της ταραγμένης εκείνης εποχής. Είναι κάτι που έπρεπε να είχε γίνει από χρόνια. Τις εκδηλώσεις αυτές παρακολουθούν και εκπρόσωποι των Μεσσηνιακών Συλλόγων, ιστορικοί, λογοτέχνες, εκπρόσωποι της βουλής των Ελλήνων και πλήθος κόσμου. Μια ιστορία μεστή σε γεγονότα δράσης, μια ιστορία αιώνων που αργοσβήνει, καθώς δε βρέθηκαν τότε οι «καλαμαράδες» να τη διασώσουν, είναι η ιστορία του χωριού.

Σημ: Τις πληροφορίες έδωσε ο Λεωνίδας Γ. Θεοχάρης. Το βίντεο είναι επιμέλεια του anodorio.blogspot.gr.

Άγιος Γεώργιος

Στο Βορειοδυτικό άκρο της πεδιάδας του Δήμου Δωρίου και στους πρόποδες του βουνού Μάλιζα έχει χτιστεί, από πολλά χρόνια το χωριό Άγιος Γεώργιος. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 200 μέτρων, με το περίφημο κεφαλάρι του, την ομώνυμη εκκλησιά του και την ασφαλτοστρωμένη πλατεία του, απ’ όπου φεύγουν οι δρόμοι για Δώριο, Άνω Δώριο, Κοπανάκι, Χρυσοχώρι και Ψάρι. Τα σπίτια του είναι καινούργια και παλιά αλλά ανακαινισμένα και τα πιο πολλά είναι πέτρινα και σκεπασμένα με κεραμίδια. Ο τόπος του είναι πνιγμένος όλο τον χρόνο στο πράσινο των δέντρων και των λουλουδιών.

Οι πρώτοι κάτοικοι - οικιστές - ήταν Σουλιμαίοι. Ρητά για τούτο μιλάει η τοπική παράδοση και οι ενδείξεις μας πείθουν γι’ αυτό. Ο Άι Γιώργης και οι συνοικισμοί του είναι η συνέχεια του Σουλιμά, του ιστορικού χωριού των Σουλιμοχωρίων που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο κατά την επανάσταση για την ελευθερία της πατρίδας.

Δύο δρόμοι οδηγούν ως το ιστορικό και πλούσιο σε φυσικές ομορφιές χωριό. Ο ένας από το Δώριο που απέχει 3 χιλιόμετρα και ο άλλος από το Κοπανάκι που απέχει 3,5 χιλιόμετρα. Ο δρόμος για το Κοπανάκι φτιάχτηκε από τον Σουλιμαίο βουλευτή Δημήτριο Παπατσώρη το 1900, όταν αυτός μαζί με άλλους συγγενείς και συμπατριώτες του έχτισε τα πρώτα σπίτια στο Κάτω Κοπανάκι. Το γεγονός αυτό ο λαός το έκανε τραγούδι και το τραγουδούσε για πολλά χρόνια:

«Ρίξε δω πέρα μια ματιά Δημήτρη Παπατσώρη, και διάβα κάτω στα δεντρά, Πέρασε τον Άι Γιώργη. Τη φουστανέλα που φορείς τη φέρμελη στην πλάτη, το βήμα σου τ’ αρχοντικό χαράζει μονοπάτι. Εδώ όπου χωρίζουνε τα δυο μικρά τσιφλίκια άνοιξε και θεμελίωσε, φτιάξε καινούργια σπίτια. Ο νους σου δε γελάστηκε, ο στοχασμός σου μένει, η μοίρα η βαθυστόχαστη, το Κοπανάκι ‘φαίνει. Στο δρόμο που χαράξανε αργά τα βήματά σου, στον τόπο όπου βρίσκονται, τα έργα τα δικά σου. Τώρα στο λένε πέρδικες, στο λεν τα χελιδόνια, το Κοπανάκι απλώνεται και μεγαλώνει αιώνια».

Ο λαός αναμφίβολα, ξέρει να τιμά όσους πονούν και ενδιαφέρονται για τον τόπο. Οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και όποια διαδρομή και αν ακολουθήσει ο επισκέπτης θα μαγευτεί από το απίθανο τοπίο.
Στον Άι Γιώργη ή στη θέση Κεφαλάρι του Σουλιμά, όπως λεγόταν παλιότερα, μαζεύτηκαν οι επαναστατημένοι Ντρέδες κι ετοιμάζονταν για την απελευθέρωση της Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας) από τους Τούρκους. Εδώ έφτασε με τον Τσοχαντάρη η πρώτη επαναστατική προκήρυξη με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821 που έστειλε ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας, προς τους Ντρέδες. Από εδώ έστειλε το έξυπνο γράμμα ο πρωτοσύγκελος Αμβρόσιος Φρατζής προς τους Τούρκους της Αρκαδιάς, στο οποίο εξιστορεί τι είδε στα Σουλιμοχώρια και μεγαλοποιώντας τα πράγματα τους τρομοκράτησε αναγκάζοντάς τους να κλειστούν στο κάστρο και στη συνέχεια να υποχωρήσουν προς την Πύλο και να καταληφθεί αναίμακτα η πόλη από τους Ντρέδες.

Από τον Άι Γιώργη καταγόταν ο στρατηγός Ιωάννης Ντάβος, Αρχηγός των Ενόπλεων Δυνάμεων, που με τη φροντίδα και το δικό του ενδιαφέρον διανοίχτηκαν και ασφαλτοστρώθηκαν οι δρόμοι Άνω Δωρίου, Χαλκιά και Κούβελα. Ήταν απόγονος του θρυλικού κλεφταρματωλού Γιαννάκη Ντάβου από το Σουλιμά, που έδρασε σαν αρχηγός δικού του σώματος στην περίοδο 1763 - 1779. Το 1779 στη μάχη στα Τρίκορφα, μαζί με τους Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και Αλέξη Ντάρα πέφτει μαχόμενος πολεμώντας κατά των Αλβανών συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην καταστροφή τους. Η λαϊκή μούσα το θρήνησε με το μοιρολόγι:

«Κατάρα μπρε Τουρκαλβανοί, κατάρα μπρε μουρτάτες, για το κακό που κάνατε, σ’ όλους τους Μοραΐτες. Το Γιάννη μ’ εσκοτώσατε, στα Τρίκορφα στη ράχη. Ούλο το κρίμα να ν’ σε σας, σε σας και στα παιδιά σας. Η Ντάβαινα μοιρολογά κι οι Σουλιμαίοι κλαίνε». Σήμερα την πλακοστρωμένη πλατεία την ονομάζουν: «Πλατεία Γιαννάκη Ντάβου, πεσόντος εν πολέμω», όπως λέει η εντοιχισμένη πλάκα.

Στη δυτική πλευρά του Άι Γιώργη υπάρχει η τοποθεσία Λούρι. Εκεί πιστεύεται ότι ήταν η αρχαία πόλη Όλουρις. Το αναφέρει ο Όμηρος, ο Παυσανίας και άλλοι. Κατά την άφιξη του Επαμεινώνδα το 370 π.χ. στην Τριφυλία, αναφέρεται από τους ιστορικούς συγγραφείς, ότι μεταξύ των άλλων Τριφυλιακών πόλεων που απελευθέρωσε είναι και η πόλη Όλουρις του Δωρίου. Στην περιοχή του Λούρι υπάρχουν κομμάτια από σπασμένα αγγεία και κεράμους. Παντού είναι πέτρες πελεκημένες και αγκωνάρια από τείχη οικιών.
Σε απόσταση 500 μέτρων περίπου από το χωριό και στα δεξιά του δρόμου προς το Κοπανάκι, ορθώνονται ακόμη τα ερείπια της εκκλησίας «Αγία Ελένη». Για το παρελθόν της ερειπωμένης εκκλησίας δεν ακούσαμε ποτέ τίποτα, αλλά ούτε και καμιά έρευνα ή μελέτη έγινε μέχρι σήμερα, ώστε το ιστορικό της να καλύπτεται από άγνοια και πυκνό σκοτάδι. Ίσως εκεί να ήταν αρχαίος ναός. Στους τοίχους της εκκλησίας αυτής είναι εντοιχισμένα κεραμίδια παλαιοτάτης εποχής.
Το χωριό Άι Γιώργης, το πρωτοβλέπουμε επίσημα στην απογραφή του 1928 με 176 κατοίκους. Ο συνοικισμός Αγίου Γεωργίου, Γουβαλαρίων, Τακέικων, Τραγανών, Ράχη Σκέφερη και Ράχη Τσώρη αποσπάστηκαν από το Δώριο και αναγνωρίστηκαν σε κοινότητα με το όνομα Κοινότητα Αγίου Γεωργίου (Δ/γμα 23-9-1927). Η κοινότητα καταργήθηκε και προσαρτήθηκε και πάλι στην Κοινότητα Δωρίου (Δ/γμα 21-9-1939).

Το 1928, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το χωριό είχε 176 κατοίκους. Το 1940 είχε 203, το 1951 είχε 194, το 1961 είχε 183, το 1971 είχε 182, το 1981 είχε 265, το 1991 είχε 144, το 2001 είχε 131 και το 2011 είχε 63 κατοίκους.

Ο Άι Γιώργης, ένεκα της μικρής απόστασης από το Δώριο θεωρείται ως προάστιο αυτού και πολλά βράδια οι Δωραίοι, υπό τύπον εκδρομής, περνούν ώρες με ησυχία. Κάθε άνθρωπος επισκεπτόμενος το χωριό αυτό, φεύγει με τις καλύτερες εντυπώσεις, γιατί τα εξαιρετικά κέντρα που βρίσκονται στην πλατεία του προσφέρουν εξυπηρέτηση στους επισκέπτες.

Επίλεκτοι, ρέκτες, φανατικοί νοσταλγοί και στοργικοί προστάτες του χωριού τους οι ξενιτεμένοι Αγιωργίτες έδωσαν και δίνουν το δημιουργικό τους «παρόν» στον δραστήριο Σύλλογό τους, ο οποίος αγιογράφησε την εκκλησία, πλακόστρωσε το προαύλιό της, έφτιαξε την καινούργια εκκλησία της Αγίας Ελένης (πραγματικό στολίδι για το χωριό), τοποθέτησε φωτισμό μέχρι το νεκροταφείο και συνεχίζει να πραγματοποιεί και άλλα έργα.

Σημ: Τις πληροφορίες έδωσε ο Λεωνίδας Γ. Θεοχάρης. Το βίντεο παρουσίαση είναι επιμέλεια του anodorio.blogspot.com.

Εκδηλώσεις στη μνήμη των 7 Λαπαίων. 9-4-2010

Μετά την δοξολογία στον Ι.Ν. της Παναγίας στο Άνω Λάπι, ανέβηκαν οι προσκεκλημένοι στη θέση “Κουρόρα”, όπου μετά την επιμνημόσυνη δέηση, ακούσαμε ομιλία από την Αντιδήμαρχο Αετού κ. Γιούλη Καράμπελα και έγινε απαγγελία ποιημάτων από μαθητές και μαθήτριες των σχολείων του Κοπανακίου.

Στη συνέχεια έγινε προσκλητήριο νεκρών, κατάθεση στεφάνων από, τον Αντιδήμαρχο Αετού κ. Γιάννη Αβδάλα. την εκτελούσα χρέη Δημάρχου Δωρίου κ. Αθανασία Παπαδοπούλου, εκπροσώπου του Αστυνομικού τμήματος Κοπανακίου και της μαθητιώσας νεολαίας. Τελετάρχης ήταν η υπάλληλος του Δήμου Αετού κ. Πατσιούρη Μαρία. Στη συνέχεια παρατέθηκε γεύμα από τον Δήμο Αετού.

Περισσότερα εδώ.

Πηγή: Kopanakinews

Ήπια διέλευση από Καϊάφα - αυτοκινητόδρομος στο Καλό Νερό - Κυπαρισσία

Το τμήμα του δρόμου Πάτρα - Τσακώνα που περνάει από τον Καϊάφα θα μείνει ως έχει με ορισμένες βελτιώσεις και ως αντιστάθμισμα θα κατασκευαστεί σύγχρονος αυτοκινητόδρομος από το Καλό Νερό μέχρι την Κυπαρισσία. Αυτό ανακοίνωσε χθες ο βουλευτής Γιάν. Λαμπρόπουλος, μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Υποδομών Δημ. Ρέππα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε ενημέρωση για όλα τα έργα που αφορούν στη Μεσσηνία και ο κ. Λαμπρόπουλος εκφράζοντας ευχαριστίες για την «πολύ χρήσιμη» όπως την χαρακτηρίζει συνάντηση, με ανακοίνωση κάνει γνωστά τα εξής:

«1. Όλα τα έργα που είχαν προγραμματισθεί, μελετηθεί, δημοπρατηθεί και ξεκινήσει οι εργασίες, από την προηγούμενη κυβέρνηση συνεχίζονται κανονικά χωρίς κανένα πρόβλημα, έτσι ώστε να παραδίδονται σταδιακά και νωρίτερα των συμβατικών ημερομηνιών. Ήτοι μετά την παράδοση στην κυκλοφορία του τμήματος Αθήναιο - Λεύκτρο, στις αρχές Αυγούστου τρέχοντος έτους θα δοθούν και τα τμήματα από Τρίπολη μέχρι Αθήναιο, από το Λεύκτρο μέχρι τα Παραδείσια, καθώς και οι σήραγγες και όποιες άλλες παρεμβάσεις γίνονται στο τμήμα από Κόρινθο μέχρι Τρίπολη. Επίσης στο τμήμα Παραδείσια – Τσακώνα συνεχίζονται κανονικά και χωρίς κανένα πρόβλημα οι εργασίες με πιθανό χρόνο παράδοσης το Α’ εξάμηνο του 2011.

2. Ο Δυτικός Άξονας, Πάτρα – Πύργος - Τσακώνα θα εκτελεστεί χωρίς κανένα πρόβλημα και η απόφαση του υπουργείου είναι το τμήμα της Λίμνης Καϊάφα να μείνει ως έχει με κάποιες βελτιώσεις και ως αντιστάθμισμα θα κατασκευασθεί σύγχρονος αυτοκινητόδρομος από το Καλό Νερό μέχρι την Κυπαρισσία».

Πηγή: Ελευθερία

Προτερήματα κ' Ελαττώματα των Σουλιμοχωριτών - Ντρέδων

Προτερήματα:

Ήταν παθολογικά φιλοπάτριδες και φιλελεύθεροι, ήταν προσηλωμένοι στη δουλειά τους, στην οικογένειά τους και στη Χριστιανική τους πίστη.
Είχαν «μπέσα» και όταν έδιναν το λόγο τους τίποτα δε μπορούσε να τον αλλάξει ή να τον πάρει πίσω, παρά μόνο ο θάνατος. Δεν υπήρχε μεγαλύτερη τιμή, από το να σε κάνει ο Αρβανίτης φίλο του και στη συνέχεια αδελφοποιητό – βλάμη – μπραζέρη.
Επίσης ήταν ατρόμητοι και θαρραλέοι και δε δίσταζαν να σηκώσουν τα άρματα τους εναντίον του κατακτητή, όταν καταλάβαιναν ότι προσπαθεί να τους πάρει κάτι από αυτά που είχαν κερδίσει με την παλικαριά και τη γενναιότητά τους. Διαθέτοντας αυτά τα προτερήματα καταλαβαίνει κανείς πως δεν είναι παράδοξο που έζησαν σχεδόν ελεύθεροι, κάτω από τη μπότα του κατακτητή, για περίπου τέσσερις αιώνες.

Ελαττώματα:

Ήταν αδιάλλακτοι και απόλυτοι και μπροστά στο «δικό» τους δε λογάριαζαν τίποτα. Παροιμιώδης έχει μείνει η ρήση «αυτός έχει Αρβανίτικο κεφάλι», που σημαίνει πως «ότι του κατεβάσει η κούτρα του» δεν του αλλάζεις με τίποτα. Ένα ελάττωμα το οποίο δεν ήταν αποκλειστικότητα μόνο των Σουλιμοχωριτών αλλά όλων των ορεινών πληθυσμών ήταν η αρπαγή και η κλεψιά – λόγω της φτώχιας και της πείνας – που την πλήρωσαν τα πλούσια καμποχώρια και οι τσιφλικάδες.
Ακόμη ένα ελάττωμά των ήταν η φιλαρχία, αποτέλεσμα του ότι όλοι ήταν παλικάρια. Ένα περιστατικό που επιβεβαιώνει την αρχομανία τους είναι το παρακάτω όπως το αφηγείται ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Κάποτε, στη διάρκεια του οκτάχρονου αγώνα της ανεξαρτησίας και αναγέννησης της Ελλάδας, χρειάστηκε δώδεκα παλικάρια για κάποια κατασκοπευτική επιχείρηση κατά του εχθρού. Χωρίς δεύτερη σκέψη διάλεξε δώδεκα Ντρέδες που τους πήρε κοντά του και τους έκανε μάθημα τακτικής, για το τι θα έκαναν και πως θα το έκαναν. Αφού τελείωσε το μάθημα τους άφησε μόνους να βγάλουν τον αρχηγό τους, μα στάθηκε αδύνατο, γιατί όλοι ήθελαν την αρχηγία. Μπροστά στο αδιέξοδο μπήκε στη μέση και προσπάθησε να βρει μια λύση μα αυτοί το βιολί τους. Όλα αυτά εξόργισαν το «Γέρο του Μοριά» που αγαναχτισμένος είπε το περίφημο «Δώδεκα Σουλιμαίοι, δεκατρείς καπεταναίοι, άειστε μου στο διάολο» και έστειλε άλλους στην επιχείρηση.
Λόγω του ελαττώματος της φιλαρχίας, έγιναν άθελά τους υπηρέτες των συμφερόντων κάποιων άλλων, που δεν είχαν την στρατιωτική παιδεία και δύναμη, αλλά στηριζόμενοι στα Ντρέδικα άρματα, προκάλεσαν διχόνοιες και εμφύλιους σπαραγμούς, στον πολύπαθο τόπο και λαό.

Σημ: Οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του Δημήτρη Παν. Αθανασόπουλου ''ΣΟΥΛΙΜΟΧΩΡΙΑ - ΝΤΡΕΔΕΣ ΟΙ ΑΔΙΚΗΜΕΝΟΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ''

Το κυνήγι του αγριόχοιρου

Στο χωριό μας τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί πολύ το κυνήγι του αγριόχοιρου. Έτσι από 16 Σεπτεμβρίου μέχρι 10 Ιανουαρίου κάθε χρόνο υπάρχει μεγάλη παρουσία κυνηγών που κατά ομάδες κυνηγούν στις απέραντες εκτάσεις του Σουλιμά αλλά και των άλλων Σουλιμοχωρίων.

Επειδή τα αγριογούρουνα παρουσιάζουν συνεχή αύξηση αναζητούν συνεχώς καινούργιες περιοχές και αλλάζουν συνεχώς τοποθεσίες. Δεν μένουν πάνω από 4-5 μέρες στην ίδια περιοχή και σε μία βραδιά μπορούν να διανύσουν δεκάδες χιλιόμετρα.
Οι κυνηγοί συνήθως δεν πηγαίνουν μόνοι τους αλλά σε παρέες που είναι πολύ δεμένες και δεν δέχονται καινούργιους δίπλα τους. Το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι πολύ επικίνδυνο και υπάρχει μεγάλος φόβος για ατυχήματα, γι αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Στο κυνήγι του λαγού ο σκύλος πρέπει να είναι «επιστήμονας», γιατί αυτός παίζει το μεγαλύτερο ρόλο. Ενώ στο αγριογούρουνο πρέπει να είναι απλά θαρραλέος, γιατί το μεγαλύτερο ρόλο παίζει ο κυνηγός.
Το αγριογούρουνο εκτός από καλή ακοή έχει και καλή όσφρηση, γι αυτό στο καρτέρι εκτός από ακίνητοι οι κυνηγοί πρέπει να μην καπνίζουν ή να κάνουν κάτι άλλο που προδίδει την παρουσία τους. Το πλεονέκτημα που έχουν οι κυνηγοί είναι ότι όταν έρχεται αγριόχοιρος προς το μέρος τους γίνεται μεγάλος θόρυβος και έτσι ξέρουν ακριβώς που θα βγει. Έτσι κάνει ευκολότερη την τουφεκιά.

Στη φωτογραφία ο Νίκος Παν. Ανδριόπουλος, ένας από τους τελευταίους και θαρραλέους εναπομείναντες κυνηγούς του χωριού μας με το θήραμά του.