Η οικογένεια των Νταραίων είναι μια από τις ενδοξότερες οικογένειες των Ντρέδων που έδωσε πλειάδα αγωνιστών στον αγώνα κατά της Τουρκοκρατίας. Είναι ξακουστή σ’ όλο τον Μοριά όπου είχε και πολλές διακλαδώσεις. Ήταν μεγάλη γενιά και συνολικά 5 ή 6 χωριά στην Πελοπόννησο φέρουν το όνομα Ντάρα. Πιθανόν από τα χωριά αυτά να ήλθαν άποικοι στο Ψάρι και ιδίως από το χωριό Ντάρα της Μαντινείας, που φέρεται σαν αρχική γενέτειρα της οικογένειας των Νταραίων, είναι όμως πολύ πιθανόν και από το χωριό Ψάρι, να μετοίκησαν σαν κλεφταρματωλοί κατά καιρούς, παρακλάδια της ίδιας οικογένειας και να εγκαταστάθηκαν σ’ άλλα μέρη και έκτισαν νέα χωριά. Υπάρχουν 5 άλλα χωριά με το όνομα Δάρα: 1) Δάρα Πυλίας, 2) Δάρα Κοντοβουνίων, 3) Δάρα Μαντινείας, 4) Δάρα Γορτυνίας, 5) Δάρα Ηλείας. Γεγονός πάντως είναι ότι δύο χωριά, ένα της Γορτυνίας και ένα της Τριφυλίας στα Κοντοβούνια, πήραν την ονομασία τους από τούς θρυλικούς κλεφτοκαπεταναίους Μάρκο και Αλέξη Ντάρα.
Μάρκος Ντάρας
Μάρκος Ντάρας
Γεννήθηκε στο Ψάρι στις 12 Δεκεμβρίου 1700 επί Ενετοκρατίας. Τον βάπτισε ο τότε Ενετός Διοικητής της Αρκαδιάς και τον ονόμασε Μάρκο.
Άρχισε τη δράση του από το 1720, μετά το θάνατο του Δήμου Σουλιμιώτη, τον οποίο επάξια διαδέχθηκε στην αρχηγία των Ντρέδων και τον οποίο και υπερέβαλλε στον ηρωισμό και στη δράση κατά των Τούρκων.
Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κλεφταρματωλούς της Πελοποννήσου, και ίσως όλων των κλεφταρματωλων της Τουρκοκρατίας. Ήταν αναγνωρισμένος Γενικός Αρχηγός των κλεφταρματωλων της Πελοποννήσου κατά την εποχή της δράσης του.
Τα αναρίθμητα προσωπικά του κατορθώματα θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν ολόκληρο ιδιαίτερο τόμο.
Στις 20 Ιουλίου 1846, ενώ νοσηλευόταν από τραύμα στο πόδι του από τον εμπειρικό γιατρό Παναγ. Τρουβέλη στο χωριό Ίσαρι της Μεγαλόπολης, δολοφονήθηκε από τον Αλβανό έμπιστό του Γκόγκα, για να λάβει την επικήρυξή του. Τον δολοφόνο αυτόν, τον κατακρεούργησε μετά ένα έτος ο κλεφταρματωλός της Τριφυλίας Αναγνώστης Λεπετσιώτης, κατά Γρηγοριάδη μάλλον είναι Λυκοδεσιώτης, (μεγάλος Ντρες Καπετάνιος χωρίς να είναι το χωριό του γνωστό αλλά με πλούσια δράση αναφερόμενος σε πολλά δημοτικά τραγούδια των Ντρέδων). Οι Τούρκοι συνέλαβαν τότε τρεις από τους γιούς του Μάρκου Ντάρα τους οποίους θανάτωσαν με παλούκωμα στη Σκάλα της Μεσσηνίας, διασώθηκε μόνο ο μικρός γιος του Αλέξης, που ανατράφηκε από ένα θείο του, αδελφό του πατέρα του.
Άρχισε τη δράση του από το 1720, μετά το θάνατο του Δήμου Σουλιμιώτη, τον οποίο επάξια διαδέχθηκε στην αρχηγία των Ντρέδων και τον οποίο και υπερέβαλλε στον ηρωισμό και στη δράση κατά των Τούρκων.
Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κλεφταρματωλούς της Πελοποννήσου, και ίσως όλων των κλεφταρματωλων της Τουρκοκρατίας. Ήταν αναγνωρισμένος Γενικός Αρχηγός των κλεφταρματωλων της Πελοποννήσου κατά την εποχή της δράσης του.
Τα αναρίθμητα προσωπικά του κατορθώματα θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν ολόκληρο ιδιαίτερο τόμο.
Στις 20 Ιουλίου 1846, ενώ νοσηλευόταν από τραύμα στο πόδι του από τον εμπειρικό γιατρό Παναγ. Τρουβέλη στο χωριό Ίσαρι της Μεγαλόπολης, δολοφονήθηκε από τον Αλβανό έμπιστό του Γκόγκα, για να λάβει την επικήρυξή του. Τον δολοφόνο αυτόν, τον κατακρεούργησε μετά ένα έτος ο κλεφταρματωλός της Τριφυλίας Αναγνώστης Λεπετσιώτης, κατά Γρηγοριάδη μάλλον είναι Λυκοδεσιώτης, (μεγάλος Ντρες Καπετάνιος χωρίς να είναι το χωριό του γνωστό αλλά με πλούσια δράση αναφερόμενος σε πολλά δημοτικά τραγούδια των Ντρέδων). Οι Τούρκοι συνέλαβαν τότε τρεις από τους γιούς του Μάρκου Ντάρα τους οποίους θανάτωσαν με παλούκωμα στη Σκάλα της Μεσσηνίας, διασώθηκε μόνο ο μικρός γιος του Αλέξης, που ανατράφηκε από ένα θείο του, αδελφό του πατέρα του.
Αλέξης Ντάρας
Γιος του Μάρκου, που αφού γλύτωσε από τον ξολοθρεμό της οικογένειας του, ανατράφηκε από το θείο του Στάθη Ντάρα, αδελφό του πατέρα του. Μέσα του όμως έκαιγε η φλόγα της εκδίκησης κατά των Τούρκων και παρά την προσπάθεια του θείου του να μη βγει κλέφτης, oι Τούρκοι τον ανάγκασαν με την κτηνώδη συμπεριφορά τους να βγει νωρίς κλέφτης και ανέπτυξε σημαντική δράση, από το έτος 1760 μέχρι το έτος 1785 και έφτασε σε δόξα τον πατέρα του, όπως τη διαλαλούν τα δημοτικά τραγούδια που σώζονται, αλλά και η ζωντανή τοπική παράδοση που είναι έντονη μέχρι σήμερα.
Έλαβε μέρος στην επανάσταση του Ορλώφ το 1769. Επίσης στη μάχη των Τρικόρφων, το 1779, όπως προκύπτει από επιστολή, την οποία έστειλαν οι κλεφτοκαπεταναίοι, από τα Τρίκορφα στους Αλβανούς της Τριπολιτσάς, υπογράφει σαν συναρχηγός των Κλεφτών μαζί με τον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη. Έλαβε επίσης μέρος στη μάχη της Κανστάνιτζας όπου διασώθηκε και συνέχισε τη δράση του σε πολλές μάχες που είχε με τους Τούρκους τους οποίους είχε κατατρομάξει και τους προξένησε πολλές φορές μεγάλες απώλειες.
Σκοτώθηκε το 1785 σε μάχη με Τούρκους κάπου έξω από την Κυπαρισσία και όπως η παράδοση και η κατόπιν γενόμενη έρευνα από πολλούς Ιστορικούς, όπως αναφέρει ο Κ. Αντωνόπουλος, ότι το κεφάλι του το πήραν οι συμπολεμιστές του και το ενταφίασαν στον πλάτανο στη βρύση, σ’ ένα χωριό των Κοντουβουνίων το οποίο έκτοτε πήρε το όνομά του, Ντάρα.
Ο Γρηγοριάδης αναφέρει ότι, σκοτώθηκε σε μάχη που έλαβε χώρα στη Γαράτζα, δεν ενισχύεται η άποψη αυτή από άλλα στοιχεία, αλλά αληθοφανέστερη είναι η παραπάνω αυτή εκδοχή, όπως την διασώζει η τοπική παράδοση, ότι σκοτώθηκε έξω από την Κυπαρισσία.
Αντώνης Ντάρας
Θρυλικός αρχηγός σώματος Ντρέδων κατά την επανάσταση και μέλος της Φιλικής Εταιρείας προ αυτής. Είχε εξαιρετική δράση κατά την επανάσταση και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες όπου διακρίθηκε για την γενναιότητά του, κυρίως για τη σωφροσύνη του. Ήταν ο Νέστορας των Ντρέδων.
Πρώτος αυτός ηγήθηκε σώματος 150 Ντρέδων μαζί με τον Γιαννάκη Γκρίτζαλη, από τις 23 Μαρτίου του 1821 και εγκαταστάθηκαν αυτόβουλα στη θέση Κακόρεμα, έξω από την Κυπαρισσία για να προστατεύσουν τους Έλληνες της Κυπαρισσίας από τυχόν σφαγές ή ομηρίες, που ετοίμαζαν οι Τούρκοι εν όψει της αναχώρησής τους, όπως ιστορεί ο Φραντζής, χωρίς όμως να τονίζει την πρωτοβουλία τους και την προσφορά τους στη δύσκολη αυτή ώρα για την Κυπαρισσία. Πριν την επανάσταση οι Ντρέδες είχαν μόνοι τους αναλάβει πρωτοβουλίες για δράση.
Ανιδιοτελής, σώφρονας και γενναίος όπως ήταν, δεν δίστασε να προσφέρει την αρχηγία των Ντρέδων του χωριού Ψάρι στο συμπολεμιστή του Γιαννάκη Γκρίτζαλη, καίτοι του προτάθηκε από τον Κολοκοτρώνη, επειδή ο Γκρίτζαλης ήταν και ορμητικότερος, αλλά και "σπουδασμένος" στην Κωνσταντινούπολη πολλά χρόνια μετά το διωγμό των κλεφτών.
Ο Αντώνης Ντάρας διακρίθηκε σε όλες τις μάχες του Αγώνα σαν επικεφαλής ανεξάρτητου σώματος Ψαραίων Ντρέδων, έδειξε γενναιότητα, ανιδιοτέλεια και σωφροσύνη μεγάλη, και έζησε πολλά χρόνια μετά την απελευθέρωση. Πέθανε σε βαθύ γήρας από φυσικό θάνατο στο Ψάρι, όπου έχαιρε της γενικής εκτίμησης όλων των Ντρέδων αγωνιστών που παρακολούθησαν την κηδεία του από όλα τα χωριά.
Έλαβε μέρος στην επανάσταση του Ορλώφ το 1769. Επίσης στη μάχη των Τρικόρφων, το 1779, όπως προκύπτει από επιστολή, την οποία έστειλαν οι κλεφτοκαπεταναίοι, από τα Τρίκορφα στους Αλβανούς της Τριπολιτσάς, υπογράφει σαν συναρχηγός των Κλεφτών μαζί με τον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη. Έλαβε επίσης μέρος στη μάχη της Κανστάνιτζας όπου διασώθηκε και συνέχισε τη δράση του σε πολλές μάχες που είχε με τους Τούρκους τους οποίους είχε κατατρομάξει και τους προξένησε πολλές φορές μεγάλες απώλειες.
Σκοτώθηκε το 1785 σε μάχη με Τούρκους κάπου έξω από την Κυπαρισσία και όπως η παράδοση και η κατόπιν γενόμενη έρευνα από πολλούς Ιστορικούς, όπως αναφέρει ο Κ. Αντωνόπουλος, ότι το κεφάλι του το πήραν οι συμπολεμιστές του και το ενταφίασαν στον πλάτανο στη βρύση, σ’ ένα χωριό των Κοντουβουνίων το οποίο έκτοτε πήρε το όνομά του, Ντάρα.
Ο Γρηγοριάδης αναφέρει ότι, σκοτώθηκε σε μάχη που έλαβε χώρα στη Γαράτζα, δεν ενισχύεται η άποψη αυτή από άλλα στοιχεία, αλλά αληθοφανέστερη είναι η παραπάνω αυτή εκδοχή, όπως την διασώζει η τοπική παράδοση, ότι σκοτώθηκε έξω από την Κυπαρισσία.
Αντώνης Ντάρας
Θρυλικός αρχηγός σώματος Ντρέδων κατά την επανάσταση και μέλος της Φιλικής Εταιρείας προ αυτής. Είχε εξαιρετική δράση κατά την επανάσταση και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες όπου διακρίθηκε για την γενναιότητά του, κυρίως για τη σωφροσύνη του. Ήταν ο Νέστορας των Ντρέδων.
Πρώτος αυτός ηγήθηκε σώματος 150 Ντρέδων μαζί με τον Γιαννάκη Γκρίτζαλη, από τις 23 Μαρτίου του 1821 και εγκαταστάθηκαν αυτόβουλα στη θέση Κακόρεμα, έξω από την Κυπαρισσία για να προστατεύσουν τους Έλληνες της Κυπαρισσίας από τυχόν σφαγές ή ομηρίες, που ετοίμαζαν οι Τούρκοι εν όψει της αναχώρησής τους, όπως ιστορεί ο Φραντζής, χωρίς όμως να τονίζει την πρωτοβουλία τους και την προσφορά τους στη δύσκολη αυτή ώρα για την Κυπαρισσία. Πριν την επανάσταση οι Ντρέδες είχαν μόνοι τους αναλάβει πρωτοβουλίες για δράση.
Ανιδιοτελής, σώφρονας και γενναίος όπως ήταν, δεν δίστασε να προσφέρει την αρχηγία των Ντρέδων του χωριού Ψάρι στο συμπολεμιστή του Γιαννάκη Γκρίτζαλη, καίτοι του προτάθηκε από τον Κολοκοτρώνη, επειδή ο Γκρίτζαλης ήταν και ορμητικότερος, αλλά και "σπουδασμένος" στην Κωνσταντινούπολη πολλά χρόνια μετά το διωγμό των κλεφτών.
Ο Αντώνης Ντάρας διακρίθηκε σε όλες τις μάχες του Αγώνα σαν επικεφαλής ανεξάρτητου σώματος Ψαραίων Ντρέδων, έδειξε γενναιότητα, ανιδιοτέλεια και σωφροσύνη μεγάλη, και έζησε πολλά χρόνια μετά την απελευθέρωση. Πέθανε σε βαθύ γήρας από φυσικό θάνατο στο Ψάρι, όπου έχαιρε της γενικής εκτίμησης όλων των Ντρέδων αγωνιστών που παρακολούθησαν την κηδεία του από όλα τα χωριά.
Πηγή: Το βιβλίο του Παναγιώτη Λαμπρόπουλου, Ντρέδες - Τα παλληκάρια του Μωρηά (1980)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου