Οι Ντρέδες, ακατάβλητοι πολεμιστές του Μοριά με καταγωγή από την Ήπειρο του 14ου αιώνα και στη συνέχεια την εγκατάσταση στα Σουλιμοχώρια της Τριφυλίας, υπήρξαν πρωτοπόροι και θεμελιωτές της Ελληνικής Παλιγγενεσίας του 1821. Με βαθιά πίστη στην ιδέα της ελευθερίας και οδηγό τις αξίες της ανεξαρτησίας, της τιμής και της αυτοθυσίας, στάθηκαν στην πρώτη γραμμή του Αγώνα, οργανωμένοι και αποφασισμένοι. Πρώτοι ύψωσαν τα όπλα, πρώτοι έδωσαν τον ιερό όρκο για την απελευθέρωση της πατρίδας, και πρώτοι μετέφεραν τη φλόγα της επανάστασης από τον τόπο τους στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Η μνήμη τους δεν αποτελεί απλώς ένα ιστορικό καταπίστευμα, αλλά ζωντανό πολιτισμικό και ηθικό θεμέλιο της νεότερης ελληνικής ταυτότητας.
Οι παρακάτω δράσεις συνθέτουν μια συστηματική, πολυεπίπεδη και με συνέπεια υλοποιούμενη προσπάθεια ιστορικής, πολιτιστικής και διεθνούς ανάδειξης των Ντρέδων. Από το 2019 έως σήμερα, ένα δίκτυο πρωτοβουλιών που αγκαλιάζει την ιστορική έρευνα, την εικαστική δημιουργία, την καλλιτεχνική έκφραση και τον επιστημονικό λόγο, θέτει στο επίκεντρο τη μοναδική συμβολή των Ντρέδων όχι μόνο στη γέννηση του νεότερου ελληνικού κράτους, αλλά και στην ενίσχυση της ιστορικής συνείδησης στην Ελλάδα και διεθνώς.
Οι δράσεις αυτές, πέρα από την αποκατάσταση της μνήμης και την εδραίωση της ιστορικής αλήθειας, ενδυναμώνουν την πολιτισμική ταυτότητα των Σουλιμοχωρίων, της Τριφυλίας και συνολικά της Μεσσηνίας. Παράλληλα, διευρύνουν τη σύνδεση της τοπικής αυτής ιστορικής κληρονομιάς με τον παγκόσμιο διάλογο για την ελευθερία.
Σημαντικό στοιχείο αυτής της διεθνούς διάστασης αποτελεί και η πρόσθετη συμμετοχή προσωπικοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας, όπως του πρώην Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας François Hollande και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, στην υπό έκδοση γαλλόφωνη εκδοχή του επετειακού τόμου "Ντρέδες: Στην πρώτη γραμμή της Ελληνικής Παλιγγενεσίας" - η οποία προγραμματίζεται να παρουσιαστεί το 2026 στην Αθήνα, στο πλαίσιο κορυφαίας εκδήλωσης εθνικής και διεθνούς εμβέλειας.
Η ιστορική και πολιτιστική αυτή πορεία, η οποία έχει στηριχθεί από ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τοπικούς και διεθνείς φορείς, δήμους, περιφέρειες και πολιτιστικούς οργανισμούς, αποδεικνύει ότι οι Ντρέδες δεν αποτελούν απλώς ένα τοπικό κεφάλαιο, αλλά παγκόσμιο πρότυπο θυσίας, ελευθεροφροσύνης και φιλοπατρίας. Η εξωστρέφεια, η επιστημονική και καλλιτεχνική τεκμηρίωση, η ίδρυση δομών και θεσμών μνήμης, καθώς και η ευρεία κοινωνική συμμετοχή, συγκροτούν μια εθνική προσπάθεια αναγνώρισης, δικαίωσης και διαφύλαξης της μνήμης των πρωταγωνιστών της Επανάστασης.
Η ανάδειξη των Ντρέδων δεν συνιστά μια συγκυριακή πολιτιστική δράση, αλλά μια διαρκή εθνική αποστολή. Αποτελεί χρέος ιστορικής δικαιοσύνης, μια ηθική υποχρέωση τιμής απέναντι σε όσους θυσιάστηκαν για την πατρίδα, και ταυτόχρονα μια πρόκληση δημιουργικής σύνδεσης του ιστορικού παρελθόντος με τη σύγχρονη καλλιτεχνική και διεθνή πραγματικότητα. Με το βλέμμα στραμμένο στο 2026 και την επικείμενη εκδήλωση στην Αθήνα, το παράδειγμα των Ντρέδων εξακολουθεί να εμπνέει, να ενώνει και να φωτίζει τη συλλογική μνήμη και την εθνική αυτογνωσία.
Χρονολογική Παρουσίαση Δράσεων και Ενεργειών για τους Ντρέδες.
2019
Πραγματοποιείται η πρώτη επιστημονική εσπερίδα αφιερωμένη στους Ντρέδες, με την υποστήριξη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, του Παντείου Πανεπιστημίου και του Εκπαιδευτικού Ομίλου New York College. Τίτλος της ημερίδας: «ΝΤΡΕΔΕΣ: Πρωταγωνιστές της Επανάστασης του 1821».
2020
Η προγραμματισμένη εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την προπαραμονή της παρουσίασης, αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19.
2021
- Φιλοτεχνείται το Μετάλλιο της Ορκωμοσίας των Ντρέδων για την Κοινότητα Ρίπεσι, από τον διακεκριμένο γλύπτη και χαράκτη Γιώργο Σταματόπουλο.
- Κυκλοφορεί η ελληνική έκδοση του επετειακού τόμου "Ντρέδες: Στην πρώτη γραμμή της Ελληνικής Παλιγγενεσίας".
- Πραγματοποιείται εμβληματική παρουσίαση του Τόμου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με τη συμμετοχή κορυφαίων θεσμικών και πολιτιστικών φορέων:
Πρεσβεία Παναμά, Εκπαιδευτικός Όμιλος New York College, Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Περιφέρεια Πελοποννήσου - Π.Ε. Μεσσηνίας, Δήμοι Ζαχάρως, Καλαμάτας, Πύλου-Νέστορος, Οιχαλίας, Τριφυλίας, η Μεσσηνιακή Αμφικτυονία και οι Τριφύλιοι Δυτικής Αθήνας. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κεντρικοί ομιλητές: ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπιος Παυλόπουλος και η Πρόεδρος της Επιτροπής "Ελλάδα 2021" Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη.
2022
- Φιλοτεχνείται το Μετάλλιο της Ορκωμοσίας των Ντρέδων για την Κοινότητα Σουλιμά.
- Πραγματοποιείται σημαντική πολιτιστική εκδήλωση στην Πάτρα με επίκεντρο την κληρονομιά των Ντρέδων. Συνδιοργάνωση: Παμμεσσηνιακός Σύνδεσμος Πατρών «Ο Παπαφλέσσας», Δήμος Πατρέων, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Πατρών. Κεντρικός ομιλητής: ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπιος Παυλόπουλος.
- Παρουσιάζεται στην Κυπαρισσία το βιβλίο του Στάθη Παρασκευόπουλου "Ο Παπατσώρης και τα παιδιά του".
- Διοργανώνεται Συμπόσιο Γλυπτικής στο Ρίπεσι, με έργα εμπνευσμένα από τη μορφή και την προσφορά των Ντρέδων.
- Υποβάλλονται προτάσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος και στο Υπουργείο Οικονομικών για την έκδοση αναμνηστικού νομίσματος.
2023
- Επιστημονική εκδήλωση πραγματοποιείται στην Παλαιά Βουλή, σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, με θέμα: «Ντρέδες: Οι ανυπότακτοι οπλαρχηγοί του Μοριά».
- Πραγματοποιείται παμμεσσηνιακή συνάντηση στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων (Αμφιθέατρο Μιλτιάδης Έβερτ), σε συνδιοργάνωση με τη Μεσσηνιακή Αμφικτυονία.
- Οι προτάσεις για την έκδοση αναμνηστικού νομίσματος υποστηρίζονται ομόφωνα από το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου, όλα τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων της Μεσσηνίας και τον παγκόσμιο πολιτιστικό οργανισμό «Μεσσηνιακή Αμφικτυονία».
2024
- Σημαντική εκδήλωση πραγματοποιείται στη Σύρο, με στόχο τη σύνδεση της ιστορίας των Ντρέδων με τις σύγχρονες αξίες.
Συνδιοργάνωση: Σύλλογος Πελοποννησίων Σύρου, Θεατρικός Όμιλος Σύρου «Ο Σουρής», Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Δήμος Σύρου - Ερμούπολης. Συμμετοχή του Καθολικού Επισκόπου.
- Οι Ντρέδες ανοίγουν την τελετή έναρξης των Βραβείων Επιχειρηματικότητας του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με πρωτοβουλία του Συλλόγου Τριφυλίων Δυτικής Αθήνας.
- Ο Δήμος Οιχαλίας ανταποκρίνεται ενεργά με την τοποθέτηση ιστορικής πληροφοριακής πινακίδας στο Σουλιμά για τους Ντρέδες.
- Το Δημοτικό Συμβούλιο Οιχαλίας εγκρίνει ομόφωνα αίτημα θεσμοθέτησης της επετειακής εορτής για τους Ντρέδες στου Σουλιμά.
- Παρουσιάζεται το βιβλίο του Στάθη Παρασκευόπουλου «Το Μπιζό (Κυψέλη) της Τριφυλίας».
2025
- Αποστέλλεται επίσημη επιστολή προς τη Διεύθυνση Φιλοτελισμού των ΕΛΤΑ με αίτημα έκδοσης αναμνηστικού γραμματοσήμου αφιερωμένου στους Ντρέδες.
- Ιστορικής σημασίας εκδήλωση στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Παρουσιάστηκε η μεγάλη εικαστική συλλογή «Ντρέδες της Ελευθερίας», με 80 έργα, καθώς και η μουσική σύνθεση «Ωδή στους Ντρέδες» του διεθνούς φήμης Συνθέτη και Διδάκτορα Φιλοσοφίας Βασίλη Τσαμπρόπουλου.
- Σημαντικοί Φιλέλληνες καλλιτέχνες εντάσσονται στη συλλογή «Ντρέδες της Ελευθερίας».
- Σχηματίζεται η ιδέα για τη δημιουργία Πινακοθήκης - Μουσείου Ντρέδων.
2026 (Προγραμματισμένη)
- Προγραμματίζεται η παρουσίαση της γαλλικής έκδοσης του επετειακού τόμου «Ντρέδες: Στην πρώτη γραμμή της Ελληνικής Παλιγγενεσίας», με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων, μεταξύ των οποίων αναμένεται να τιμήσουν την εκδήλωση ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας François Hollande.
Κορυφαία εκδήλωση-σταθμός στην Αθήνα, με επίκεντρο τη διεθνή ανάδειξη του παραδείγματος των Ντρέδων.
Επισημείωση.
Από τις πρώτες κιόλας δράσεις, αναδείχθηκε η επιδραστική δυναμική του αφηγήματος των Ντρέδων, το οποίο λειτούργησε ως καταλύτης για τη διοργάνωση νέων πολιτιστικών, επιστημονικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.
Το παράδειγμα των Ντρέδων κινητοποίησε ενεργά φορείς, πολιτιστικούς συλλόγους, πανεπιστημιακά ιδρύματα και τοπικές κοινωνίες ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό, αποδεικνύοντας ότι η ιστορική μνήμη μπορεί να λειτουργήσει ως ζωντανός πυρήνας δημιουργίας, εθνικής αυτογνωσίας και διεθνούς διαλόγου.
Συμπέρασμα.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του συνόλου των δράσεων για τους Ντρέδες από το 2019 μέχρι σήμερα, συγκροτούν ένα υποδειγματικό μοντέλο σύγχρονης πολιτιστικής πολιτικής με ιστορική τεκμηρίωση, θεσμική εγκυρότητα και διεθνή απήχηση.
Πυρήνας της πρωτοβουλίας είναι η αποκατάσταση, ανάδειξη και διεθνοποίηση του παραδείγματος των Ντρέδων, μιας ιστορικής κοινότητας ακατάβλητων πολεμιστών από τα Σουλιμοχώρια.
1. Πολυεπίπεδη Παρέμβαση - Θεσμική Εμπιστοσύνη.
Μέσα από πλήθος διακριτές παρεμβάσεις, η πρωτοβουλία έχει καταφέρει:
Να κινητοποιήσει κορυφαίους πανεπιστημιακούς και εικαστικούς καλλιτέχνες.
Να εξασφαλίσει τη στήριξη ανώτατων θεσμών (Πανεπιστήμια, περιφέρειες, δήμοι).
Να δημιουργήσει δομές μνήμης (μετάλλια, βιβλία, εικαστικές συλλογές, ιστορικές πινακίδες).
Να προχωρήσει στην διεθνή τεκμηρίωση του αφηγήματος (προγραμματισμένη γαλλική έκδοση με Hollande - Χριστοδουλίδη).
2. Επιστημονική και Καλλιτεχνική Τεκμηρίωση.
Η ταυτότητα του έργου βασίζεται στη σύνθεση λόγου και τέχνης:
Επιστημονικά συνέδρια σε Αθήνα, Πάτρα, Παλαιά Βουλή, Σύρο, με συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων.
Μουσική και εικαστική έκφραση, όπως η "Ωδή στους Ντρέδες" από τον διεθνή συνθέτη Βασίλη Τσαμπρόπουλο και η εικαστική Συλλογή "Ντρέδες της Ελευθερίας" με 80 έργα.
Η εικαστική ενότητα των "Φιλελλήνων" που εξελίσσεται από καταξιωμένους καλλιτέχνες στη χώρα καταγωγής τους θα ενισχύσει καθοριστικά το Οικουμενικό αποτύπωμα.
3. Τοπική Ανάδειξη - Εθνική Ανάγνωση - Διεθνής Εμβέλεια.
Η πρωτοβουλία έχει επιτύχει:
Θεσμική κατοχύρωση στην τοπική αυτοδιοίκηση: όλα τα δημοτικά συμβούλια της Μεσσηνίας, Περιφέρεια Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας.
Διεύρυνση του διαλόγου πέρα από την περιοχή καταγωγής: εκδηλώσεις σε Σύρο, Αθήνα, Πάτρα, Κυπαρισσία.
Παγκόσμια προοπτική: με ενεργό ρόλο προσωπικοτήτων όπως οι Πρόεδροι François Hollande και Νίκος Χριστοδουλίδης, και με προτάσεις για συλλεκτικό νόμισμα και γραμματόσημο.
4. Στρατηγική 2026 - Έτος Διεθνούς Αναγνώρισης.
Η κορυφαία προγραμματισμένη δράση:
Παρουσίαση της γαλλόφωνης έκδοσης του επετειακού Τόμου για τους Ντρέδες στην Αθήνα (2026), με τη συμμετοχή ηγετών και διεθνών προσωπικοτήτων, φιλοδοξεί να αποτελέσει παγκόσμιο φόρο τιμής στη διαχρονική αξία της Ελευθερίας.
Παράλληλα, δρομολογείται:
Ίδρυση Πινακοθήκης - Μουσείου Ντρέδων.
Θεσμοθέτηση επετειακής ημέρας Μνήμης στα Σουλιμοχώρια.
Διεύρυνση του εκπαιδευτικού και πολιτιστικού αποτυπώματος μέσω νέων συνεργασιών.
Οι Ντρέδες ως Αφήγημα Παραδείγματος.
Το αφήγημα των Ντρέδων δεν είναι αναδρομικό, αλλά προδρομικό. Μιλά για τη δύναμη της Ελευθερίας, την ευθύνη της μνήμης, την πολιτισμική υπεραξία της ιστορίας όταν μεταφράζεται σε δημιουργία.
Πρόκειται για ένα παγκόσμιο μήνυμα από μια μικρή αλλά αδάμαστη πατρίδα, τα Σουλιμοχώρια των θρυλικών Ντρέδων.