Άγιος Γεώργιος

Στο Βορειοδυτικό άκρο της πεδιάδας του Δήμου Δωρίου και στους πρόποδες του βουνού Μάλιζα έχει χτιστεί, από πολλά χρόνια το χωριό Άγιος Γεώργιος. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 200 μέτρων, με το περίφημο κεφαλάρι του, την ομώνυμη εκκλησιά του και την ασφαλτοστρωμένη πλατεία του, απ’ όπου φεύγουν οι δρόμοι για Δώριο, Άνω Δώριο, Κοπανάκι, Χρυσοχώρι και Ψάρι. Τα σπίτια του είναι καινούργια και παλιά αλλά ανακαινισμένα και τα πιο πολλά είναι πέτρινα και σκεπασμένα με κεραμίδια. Ο τόπος του είναι πνιγμένος όλο τον χρόνο στο πράσινο των δέντρων και των λουλουδιών.

Οι πρώτοι κάτοικοι - οικιστές - ήταν Σουλιμαίοι. Ρητά για τούτο μιλάει η τοπική παράδοση και οι ενδείξεις μας πείθουν γι’ αυτό. Ο Άι Γιώργης και οι συνοικισμοί του είναι η συνέχεια του Σουλιμά, του ιστορικού χωριού των Σουλιμοχωρίων που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο κατά την επανάσταση για την ελευθερία της πατρίδας.

Δύο δρόμοι οδηγούν ως το ιστορικό και πλούσιο σε φυσικές ομορφιές χωριό. Ο ένας από το Δώριο που απέχει 3 χιλιόμετρα και ο άλλος από το Κοπανάκι που απέχει 3,5 χιλιόμετρα. Ο δρόμος για το Κοπανάκι φτιάχτηκε από τον Σουλιμαίο βουλευτή Δημήτριο Παπατσώρη το 1900, όταν αυτός μαζί με άλλους συγγενείς και συμπατριώτες του έχτισε τα πρώτα σπίτια στο Κάτω Κοπανάκι. Το γεγονός αυτό ο λαός το έκανε τραγούδι και το τραγουδούσε για πολλά χρόνια:

«Ρίξε δω πέρα μια ματιά Δημήτρη Παπατσώρη, και διάβα κάτω στα δεντρά, Πέρασε τον Άι Γιώργη. Τη φουστανέλα που φορείς τη φέρμελη στην πλάτη, το βήμα σου τ’ αρχοντικό χαράζει μονοπάτι. Εδώ όπου χωρίζουνε τα δυο μικρά τσιφλίκια άνοιξε και θεμελίωσε, φτιάξε καινούργια σπίτια. Ο νους σου δε γελάστηκε, ο στοχασμός σου μένει, η μοίρα η βαθυστόχαστη, το Κοπανάκι ‘φαίνει. Στο δρόμο που χαράξανε αργά τα βήματά σου, στον τόπο όπου βρίσκονται, τα έργα τα δικά σου. Τώρα στο λένε πέρδικες, στο λεν τα χελιδόνια, το Κοπανάκι απλώνεται και μεγαλώνει αιώνια».

Ο λαός αναμφίβολα, ξέρει να τιμά όσους πονούν και ενδιαφέρονται για τον τόπο. Οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και όποια διαδρομή και αν ακολουθήσει ο επισκέπτης θα μαγευτεί από το απίθανο τοπίο.
Στον Άι Γιώργη ή στη θέση Κεφαλάρι του Σουλιμά, όπως λεγόταν παλιότερα, μαζεύτηκαν οι επαναστατημένοι Ντρέδες κι ετοιμάζονταν για την απελευθέρωση της Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας) από τους Τούρκους. Εδώ έφτασε με τον Τσοχαντάρη η πρώτη επαναστατική προκήρυξη με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821 που έστειλε ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας, προς τους Ντρέδες. Από εδώ έστειλε το έξυπνο γράμμα ο πρωτοσύγκελος Αμβρόσιος Φρατζής προς τους Τούρκους της Αρκαδιάς, στο οποίο εξιστορεί τι είδε στα Σουλιμοχώρια και μεγαλοποιώντας τα πράγματα τους τρομοκράτησε αναγκάζοντάς τους να κλειστούν στο κάστρο και στη συνέχεια να υποχωρήσουν προς την Πύλο και να καταληφθεί αναίμακτα η πόλη από τους Ντρέδες.

Από τον Άι Γιώργη καταγόταν ο στρατηγός Ιωάννης Ντάβος, Αρχηγός των Ενόπλεων Δυνάμεων, που με τη φροντίδα και το δικό του ενδιαφέρον διανοίχτηκαν και ασφαλτοστρώθηκαν οι δρόμοι Άνω Δωρίου, Χαλκιά και Κούβελα. Ήταν απόγονος του θρυλικού κλεφταρματωλού Γιαννάκη Ντάβου από το Σουλιμά, που έδρασε σαν αρχηγός δικού του σώματος στην περίοδο 1763 - 1779. Το 1779 στη μάχη στα Τρίκορφα, μαζί με τους Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και Αλέξη Ντάρα πέφτει μαχόμενος πολεμώντας κατά των Αλβανών συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην καταστροφή τους. Η λαϊκή μούσα το θρήνησε με το μοιρολόγι:

«Κατάρα μπρε Τουρκαλβανοί, κατάρα μπρε μουρτάτες, για το κακό που κάνατε, σ’ όλους τους Μοραΐτες. Το Γιάννη μ’ εσκοτώσατε, στα Τρίκορφα στη ράχη. Ούλο το κρίμα να ν’ σε σας, σε σας και στα παιδιά σας. Η Ντάβαινα μοιρολογά κι οι Σουλιμαίοι κλαίνε». Σήμερα την πλακοστρωμένη πλατεία την ονομάζουν: «Πλατεία Γιαννάκη Ντάβου, πεσόντος εν πολέμω», όπως λέει η εντοιχισμένη πλάκα.

Στη δυτική πλευρά του Άι Γιώργη υπάρχει η τοποθεσία Λούρι. Εκεί πιστεύεται ότι ήταν η αρχαία πόλη Όλουρις. Το αναφέρει ο Όμηρος, ο Παυσανίας και άλλοι. Κατά την άφιξη του Επαμεινώνδα το 370 π.χ. στην Τριφυλία, αναφέρεται από τους ιστορικούς συγγραφείς, ότι μεταξύ των άλλων Τριφυλιακών πόλεων που απελευθέρωσε είναι και η πόλη Όλουρις του Δωρίου. Στην περιοχή του Λούρι υπάρχουν κομμάτια από σπασμένα αγγεία και κεράμους. Παντού είναι πέτρες πελεκημένες και αγκωνάρια από τείχη οικιών.
Σε απόσταση 500 μέτρων περίπου από το χωριό και στα δεξιά του δρόμου προς το Κοπανάκι, ορθώνονται ακόμη τα ερείπια της εκκλησίας «Αγία Ελένη». Για το παρελθόν της ερειπωμένης εκκλησίας δεν ακούσαμε ποτέ τίποτα, αλλά ούτε και καμιά έρευνα ή μελέτη έγινε μέχρι σήμερα, ώστε το ιστορικό της να καλύπτεται από άγνοια και πυκνό σκοτάδι. Ίσως εκεί να ήταν αρχαίος ναός. Στους τοίχους της εκκλησίας αυτής είναι εντοιχισμένα κεραμίδια παλαιοτάτης εποχής.
Το χωριό Άι Γιώργης, το πρωτοβλέπουμε επίσημα στην απογραφή του 1928 με 176 κατοίκους. Ο συνοικισμός Αγίου Γεωργίου, Γουβαλαρίων, Τακέικων, Τραγανών, Ράχη Σκέφερη και Ράχη Τσώρη αποσπάστηκαν από το Δώριο και αναγνωρίστηκαν σε κοινότητα με το όνομα Κοινότητα Αγίου Γεωργίου (Δ/γμα 23-9-1927). Η κοινότητα καταργήθηκε και προσαρτήθηκε και πάλι στην Κοινότητα Δωρίου (Δ/γμα 21-9-1939).

Το 1928, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το χωριό είχε 176 κατοίκους. Το 1940 είχε 203, το 1951 είχε 194, το 1961 είχε 183, το 1971 είχε 182, το 1981 είχε 265, το 1991 είχε 144, το 2001 είχε 131 και το 2011 είχε 63 κατοίκους.

Ο Άι Γιώργης, ένεκα της μικρής απόστασης από το Δώριο θεωρείται ως προάστιο αυτού και πολλά βράδια οι Δωραίοι, υπό τύπον εκδρομής, περνούν ώρες με ησυχία. Κάθε άνθρωπος επισκεπτόμενος το χωριό αυτό, φεύγει με τις καλύτερες εντυπώσεις, γιατί τα εξαιρετικά κέντρα που βρίσκονται στην πλατεία του προσφέρουν εξυπηρέτηση στους επισκέπτες.

Επίλεκτοι, ρέκτες, φανατικοί νοσταλγοί και στοργικοί προστάτες του χωριού τους οι ξενιτεμένοι Αγιωργίτες έδωσαν και δίνουν το δημιουργικό τους «παρόν» στον δραστήριο Σύλλογό τους, ο οποίος αγιογράφησε την εκκλησία, πλακόστρωσε το προαύλιό της, έφτιαξε την καινούργια εκκλησία της Αγίας Ελένης (πραγματικό στολίδι για το χωριό), τοποθέτησε φωτισμό μέχρι το νεκροταφείο και συνεχίζει να πραγματοποιεί και άλλα έργα.

Σημ: Τις πληροφορίες έδωσε ο Λεωνίδας Γ. Θεοχάρης. Το βίντεο παρουσίαση είναι επιμέλεια του anodorio.blogspot.com.